Poprzez „Zapisane w chlebie/ Written in bread” artystka zaprasza wszystkich do wspólnej stolnicy na świeżym powietrzu, w ogrodzie Muzeum Miasta Sopotu, gdzie wraz z innymi gośćmi – piekarzami i ekspertami – uczestnicy będą zagniatać ciasto i na miejscu wypiekać chleb.
W nauczaniu żydowskim, chleb był istotny na równi z Torą, a “jedzenie jej” i „dzielenie się nią” znaczyło czytanie i rozumienie boskich przepisów. Chleb i dzielenie się nim w tradycji polskiej ma znane nam tu wychowanym i tu żyjącym, silnie w nas zakorzenione znaczenie symboliczne i kulturowe.
Te czynności staną się pretekstem do rozmowy o historii pieczywa, jego rodzajach, o pospiesznie wypiekanym chlebie emigrantów- macy, i o wzrastającej wolno i w spokoju chałce. Zgodzili się zabrac głos: Maciej Nowak, Małgosia Minta, Waldemar Sulisz i Arieh Rosen z Instytutu Polskiego w Tel Awiwie, którego „Bread and Memories” w Haifie stanowiło inspirację dla projektu Królikiewicz.
Artystka pisze: Zakwas ciasta żytniego, pozostawiony z poprzedniego wypieku lub przygotowany zakwas z mąki żytniej, zawierający rozmnożone bakterie kwasu mlekowego i dzikie drożdże, używane do przygotowania ciasta. Woda, światło, ziemia zapisują się w pamięci zakwasu. Dzielenie się nim jest dobrą tradycją: to dzielenie się zaczynem pokarmu.
O zaczynie myślę w tym projekcie w kilku wymiarach: jak o zaczynie rozmowy, dialogu, uczenia się przez wspólną pracę i zabawę, w których partycypować mogą wszyscy, jeśli dołączą do stolnicy. Własną rolę w projekcie sytuuję w zaczynieniu idei i rozprzestrzenieniu jej, zaproszeniu do uczestnictwa, ale nie chcę jej formować, a bardziej „doglądać”.
Jeśli jesteście w Sopocie lub z Sopotu i macie w domu swoje zakwasy chlebowe, których używacie do wypieków: przynieście ich malutkie słoiczki ze sobą. Interesują nas wszystkie sposoby, tradycje, skład, zawartość glutenu. Interesuje nas od kogo dostaliście, komu rozdaliście, genealogia Waszych chlebów.
Przepisy jak i zakwasy będą tworzyć kolekcję w Muzeum Sopotu w specjalnej gablocie wraz z opowieścią o przepisie, proporcjach i historii robienia zakwasu w swojej kuchni.
Zapisane w Chlebie/ Written in Bread
praca dla Festiwalu Literacki Sopot, 19 sierpnia godziny 12.00-17.00
kuratorka Emilia Orzechowska
Muzeum Miasta Sopotu, ogród, ulica Poniatowskiego 8
Historia zakwasu
