JEMY, MÓWIMY, CAŁUJEMY
WYDARZENIA

Dekalog survivalu

Tekst: Łukasz Łuczaj

1. Doceń mięso dzikich ssaków, ptaków i ryb. Może być wysokiej jakości pożywieniem, ale pamiętaj, że jest często bardzo chude. Ma tak mało tłuszczu, że jeśli odżywialibyśmy się tylko nim, możemy ulec tzw. „rabbit starvation”. Do prawidłowego rozkładu dużej ilości białek w mięsie potrzebujemy tłuszczu lub cukrów. Pozyskamy je albo z tłuszczu w samym mięsie, albo z roślin (owoców, kłączy) jedzonych jako dodatek do mięsa. Jeśli przez dłuższy czas jemy samo chude mięso (np. królików, ślimaków, wielu ptaków), umrzemy – nie bez powodu winniczki podaje się z masłem… Zjawiska „rabbit starvation” doświadczyli podróżnicy na Dzikim Zachodzie, ale też francuski dziennikarz Raymond Maufrais, którego ciało znaleziono w Amazonii. I uwaga: w większości krajów istnieją surowe prawa określające, kto może polować, kiedy i na co.

2. Szukaj miejsc bogatych w wodę. Tu gromadzą się zwierzęta, ale i pędy roślin są bujniejsze. Jest sporo smacznych i pożywnych roślin bagiennych i wodnych, np. pałka wodna. Jej grube kłącza, zanurzone w mule jeziora, mają dużo skrobi. Najłatwiej upiec je w żarze ogniska.

3. Naucz się, które drzewa mają jadalne liście. Drzewa są duże. Jeśli dorwiesz się do jakiegoś jadalnego gatunku, możesz szybko zebrać sporo liści niezanieczyszczonych odchodami zwierząt (inaczej niż przy zbiorze roślin runa leśnego). W polskich warunkach przez całą wiosnę i lato można jadać na surowo liście lip, głogu i wiązów. Liście buku są jadalne i smaczne, ale tylko w pierwszej połowie maja.

4. Zbieraj rośliny „na czysto”. Nie wyszarpuj ich gwałtownie, bo zabrudzisz je ziemią. Wyjmij je w całości, pociągając z korzeniami. Najlepiej zrywać starannie same młode wierzchołki, długości 5-15 cm, w zależności od gatunku. Mamy wtedy od razu czysty materiał do gotowania.

5. Wiedz, co i jak gotować. Wiele lekko trujących na surowo lub gorzkich roślin jest jadalnych po gotowaniu przez pół godziny lub godzinę. Taką zieloną papkę z mieszanki dzikich roślin użytkowano w wielu krajach, szczególnie wiosną. Na południu Europy okraszano ją oliwą, u nas masłem lub śmietaną, a w Gruzji mielonymi orzechami. Jedzenie liści z tłuszczem jest niezbędne do absorbcji witaminy A obecnej w liściach. Prości ludzie robili to podświadomie…

6. Wykorzystuj żołędzie. Pojawiają się tylko jesienią (ale nie wyrastają na drzewie co roku) zbiera się je od ostatnich dni września i przez cały październik. Są bogatym źródłem energii. Indianie przechowywali je latami zanurzone w wodzie z torfowisk! Można je też ususzyć na zimę. Żołędzie mają dużo tanin, są więc cierpkie. W bardzo dużych ilościach mogą prowadzić do uszkodzenia nerek lub wątroby. Taniny można wymyć, gotując obrane żołędzie przez 6 godzin w wodzie, wymieniając ją co godzinę. Można je też zanurzyć na kilka dni w potoku, w koszyku.

7. Nie jedz rzeczy, których nie znasz. Naucz się podstawowych śmiertelnie trujących gatunków i ich unikaj. Na szczęście jest ich niewiele. Z pozostałymi możesz delikatnie poeksperymentować, jedząc bardzo małe ilości i obserwując reakcję organizmu. Z grzybami nie radzę tak postępować – zawierają wiele toksyn, które mogą działać powoli i powodować uszkodzenie nerek lub wątroby po dłuższym czasie.

8. Szanuj rośliny. Nie niszcz wszystkich albo większości roślin z danego gatunku. Zbieraj rośliny tak, żeby pozyskać maksymalnie kilka procent z zasobów populacji.

9. Wykorzystaj wiosnę. Rośliny produkujące nowe pędy i liście, mają o wiele mniej toksyn. Sporo gatunków, później niejadalnych, jest wtedy smacznych i pożywnych. Wiedzą o tym niedźwiedzie. Wczesną wiosną odżywiają się prawie wyłącznie młodymi roślinami. Obserwacje ich diety pokazały, że uwielbiają czosnek niedźwiedzi i barszcz, zwany w średniowieczu „łapą niedźwiedzia”.

10. Ufaj instynktom. Jeśli coś jest niesmaczne albo wręcz ohydne, nie jedz tego, nawet jeśli literatura podaje, że jest jadalne. Może pomyliłeś gatunek? A może źle roślinę przyrządziłeś?

Zobacz też podobne artykuły

Wszystkie wydania ust
  • nr 29

  • nr 28

  • nr 27

  • nr 26

  • nr 25

  • nr 24

  • nr 23

  • nr 22

  • nr 21

  • nr 20

  • nr 19

  • nr 18

  • nr 17

  • nr 16

  • nr 15

  • nr 14

  • nr 13

  • nr 12

  • nr 11

  • nr 10

  • nr 9

  • nr 8

  • nr 7

  • nr 6

  • nr 5

  • nr 4

  • nr 3

  • nr 2

  • nr 1

Nasze przewodniki po miastach
  • Kraków

  • Lizbona

  • Polskie góry

  • Bangkok

  • Lato

  • Kioto

  • Mediolan

  • Singapur

  • Warszawa

  • Warszawa

  • Berlin